Ik wil betere jobs ontwerpen voor mijn werknemers!
- Wist je dat jobdesign jou kan helpen om jouw functies ingevuld te krijgen?
- Probeer jij je jobs zo vorm te geven dat werknemers langer aan de slag kunnen blijven?
Wist je dat?
Op de pagina Een inclusieve jobanalyse kon je al lezen dat de manier waarop jobs opgebouwd zijn, ervoor kan zorgen dat ze slechts toegankelijk en duurzaam werkbaar zijn voor een beperkt aantal mensen. Als je aan de slag gaat met de inclusieve jobanalyse, is het natuurlijk ook belangrijk om na te denken over hoe je jobontwerp in de praktijk zal brengen.
Bij jobontwerp probeer je door kleine aanpassingen het werk beter aan te laten sluiten bij het talent, de motivatie en de persoonlijke situatie van je medewerkers. Dit vergroot niet alleen hun betrokkenheid en werkplezier, maar helpt hen ook om werk duurzaam vol te houden. Jobdesign kan je dus niet enkel helpen bij het aantrekken van talent, maar ook bij het behouden van talent!
Dit werkt het best als het hele team meedoet. Want als de taken van één persoon aangepast worden, heeft dat mogelijk gevolgen voor collega’s. Daarom is ook teamcraften belangrijk.
Wat kan je doen als organisatie?
- Vanuit jouw inclusieve jobanalyse, kan je gaan nadenken over de mogelijkheden die je hebt om jobs te gaan aanpassen, op maat van een individu en op maat van het team. Jobs aanpassen wil niet alleen zeggen dat je kijkt naar het takenpakket, maar ook naar de werkomgeving, arbeidstijden of arbeidsrelaties.
- Door jobontwerp toe te passen kan je drempels wegnemen voor personen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Denk aan jobs die vereisen dat mensen voltijds werken of waarvan de uurroosters in conflict staan met zorgtaken. Dit is echter geen vaststaand gegeven: organisaties kunnen jobs flexibeler en inclusiever ontwerpen op maat van het beschikbare talent.
- TIP! Wil je een met een individuele werknemer kijken hoe het werk beter kan aansluiten bij de persoon? Gebruik dan het “job crafting werkblad” dat je onder tools kunt vinden.
- Met teamcrafting kan je je team meenemen in dit verhaal. Teamcrafting is een manier om samen te sleutelen aan de jobs binnen het team, zodat iedereen gemotiveerd blijft en hun talent en vaardigheden optimaal kan benutten.
- TIP! Via het “stappenplan teamcrafting” in de toolbox kan je samen met je team aan de slag gaan om het werk beter te verdelen.
- TIP! Via de website van HR-platform BOSA kan je een praktische gids downloaden die je precies uitlegt hoe je kan beginnen teamcraften. Je vindt deze onderaan de pagina, onder “nuttige links”.
Praktijkvoorbeeld – getuigenis van een jobcoach
Een organisatie was op zoek naar poetshulpen. In het werkstation hadden we een niet-beroepsactieve persoon in begeleiding die goed bij de job paste. Hij was van Marrokaanse afkomst, had veel motivatie en wou heel graag werken. Het enige probleem? Zijn Nederlands stond nog niet op punt. Samen met de organisatie vonden we een oplossing: hij werd zo ingeroosterd dat hij steeds kon samenwerken met een andere collega die zijn taal sprak. Zo had hij een buddy op de werkvloer die hem de job kon aanleren en hem de Nederlandse woorden kon verduidelijken. De organisatie was supertevreden met hem!
- Via jobontwerp kan je ook instapfuncties scheppen die voor meer mensen toegankelijk zijn. Zo kan je gemakkelijker personeel vinden. Daarnaast kan je groeifuncties en specialisatiefuncties ontwerpen om er voor te zorgen dat mensen samen met hun job kunnen groeien en dat alle taken uitgevoerd worden. Meer weten over instap-, groei- en specialisatiefuncties? Bezoek dan de pagina een inclusieve jobanalyse.
- Een belangrijke stap om jobs te kunnen aanpassen, is bewustwording. In onze leidraad “stappenplan teamcrafting” vind je tips om die bewustwording te creëren.
- De 5 A’s tonen je welke aspecten je in vraag kan stellen:
- Arbeidsorganisatie: bv. het organisatiebeleid met betrekking tot flexibel werken
- Arbeidsomstandigheden: bv. de ruimte waarin er gewerkt wordt of de materialen die gebruikt worden.
- Arbeidsverhoudingen: bv. hoe er wordt samengewerkt met collega’s of leidinggevenden
- Arbeidsvoorwaarden: bv. het uurrooster of het arbeidsregime
- Arbeidsinhoud: het takenpakket zelf, maar ook de manier waarop deze taken worden uitgevoerd.
Praktijkvoorbeeld – getuigenis van een jobcoach
We matchten twee van de niet-beroepsactieven met een maaltijdproducent. Het bedrijf liet hen kennismaken met verschillende afdelingen, zodat ze zelf konden ontdekken waar ze het best tot hun recht zouden komen. Dit zorgt voor een win-win: de werknemers vinden op deze manier een plek dat bij hen past, en het bedrijf wint flexibiliteit, doordat werknemers inzetbaar zijn op meerdere afdelingen.
- Hoewel organisaties soms aanpassingen aanbieden, worden deze door werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt vaak niet gevraagd, uit angst voor negatieve reacties, carrièregevolgen of stigmatisering. Bovendien hangt het toekennen van aanpassingen vaak af van de goodwill van leidinggevenden of de onderhandelingspositie van de medewerker. Hierdoor blijven bestaande barrières bestaan en wordt het potentieel van divers talent onvoldoende benut. Ga dus proactief in gesprek met jouw medewerkers om te kijken hoe jij je jobs meer op maat kan vormgeven.
Wees aandachtig voor…
- Elke keer wanneer je een functie hebt die vrijkomt, is het nuttig om deze oefening opnieuw te maken.
- Leiderschap is cruciaal om job design te ondersteunen. Kijk dus ook zeker naar de pagina over inclusief leiderschap.