Waar moet ik beginnen om de complexe situatie van de niet-beroepsactieve persoon die ik begeleid echt te begrijpen? 

  • Neem je de tijd om verder te kijken dan werkdrempels alleen en om ook andere drempels in kaart te brengen? 
  • Kijk je zowel naar zichtbare en naar minder zichtbare drempels? 
Wist je dat?

Niet-beroepsactieve personen ondervinden vaak één of meerdere drempels die hun toegang tot de arbeidsmarkt bemoeilijken. Om een niet-beroepsactieve persoon richting werk te begeleiden, is het belangrijk dat je voldoende de tijd neemt om hun levenssituatie en de eventuele drempels die ze ervaren te kennen. Zonder deze drempels voldoende te begrijpen, zal je moeilijk kunnen inschatten hoe deze een impact hebben op hun traject richting werk.

Door de drempels goed te leren kennen, kan je ook beter inschatten of iemand meer gespecialiseerde begeleiding nodig heeft. Zo kan je ook beslissen of er andere organisaties ingeschakeld moeten worden om optimaal in te spelen op de noden en drempels van de niet-beroepsactieve persoon. 

Uit ons onderzoek bij niet-beroepsactieve personen kwamen de volgende belangrijke categorieën van drempels naar voren. Bij sommige mensen kunnen verschillende van deze drempels spelen. 

Wat kan je doen als begeleider?
  • Breng de verschillende levensdomeinen van de niet-beroepsactieve persoon zo goed mogelijk in kaart. Zo leer je de leefwereld van de niet-beroespactieve persoon kennen en kom je te weten aan welke drempels gewerkt moeten worden. Denk hierbij niet alleen aan zichtbare drempels, maar ga ook in gesprek over onderwerpen als zelfzekerheid en zelfstandigheid. 
    • TIP!  Gebruik hiervoor de gespreksleidraad levensdomeinen die je onder het titeltje ’tools’ terug vindt.
  • Het is mogelijk dat je merkt dat de niet-beroepsactieve persoon meer gespecialiseerde of andere hulp nodig heeft. Denk bijvoorbeeld aan problemen met huisvesting of justitie. Door een veelheid aan projecten en instanties, vinden niet-beroepsactieve personen niet altijd de hulp op maat die ze nodig hebben. Probeer de verschillende hulpopties en projecten voldoende goed toe te lichten. Zo kan de niet-beroepsactieve persoon zelf mee beslissen welke hulp het meest gepast is. 
  • Als niet-beroepsactieve personen voor sommige drempels gespecialiseerde hulp nodig hebben, kan het helpen om samen met de niet-beroepsactieve persoon naar de juiste organisatie te bellen.
  • Het is voor niet-beroepsactieve personen niet altijd makkelijk om over hun drempels te praten. Het kan dus zijn dat je een aantal sessies nodig hebt om een diepgaand inzicht te verkrijgen in alle drempels die er zijn.  
  • Zet in op quick wins. Door kleine, directe problemen van de deelnemer aan te pakken, groeit het vertrouwen in jou als begeleider. Dat kan de niet-beroepsactieve persoon meer motivatie geven om verder aan de slag te gaan!

Praktijkvoorbeeld – getuigenis van een jobcoach

Ik kies op het einde van het eerste gesprek niet alleen voor het benadrukken van positieve eigenschappen, maar focus ook op quick wins. 

Een alleenstaande moeder die tijdens het gesprek aangeeft dat ze moeilijk een hobby voor haar tienerzoon vindt, kan gemakkelijk geholpen worden door een zeer directe doorverwijzing naar de dienst vrije tijd. Iemand die moeite heeft met de pc, laten we kennismaking met de digibanken. Door deze ‘kleine’ problemen direct aan te pakken verhoogt het vertrouwen en versterk je deelnemers.

Wees aandachtig voor…
  • Zorg dat je goede kennis hebt van de projecten in jouw regio. Sommige projecten zijn gespecialiseerder en werken op maat van een bepaalde doelgroep. Misschien kunnen zij de niet-beroepsactieve persoon wel beter helpen. Maar let op dat je mensen niet te snel van het kastje naar de muur stuurt, dat schept uitval! En zorg voor een warme overdracht.
  • Zorg na de kennismaking en bevraging voor een snelle opvolging als begeleider. Maak consequent nieuwe afspraken, bijvoorbeeld op wekelijkse of tweewekelijkse basis, en verwijs door waar nodig.
Tools
Gespreksleidraad levensdomeinen
Nuttige links

Voor gespecialiseerde hulp kan je onder andere terecht bij volgende instanties: